Ślub kościelny to jeden z fundamentów każdej rodziny katolickiej, oparty na miłości, wierności i trwałości związku. W Kościele katolickim małżeństwo nie jest jedynie umową pomiędzy dwojgiem ludzi – to święty sakrament, który według nauczania Kościoła, jest nierozerwalny. Zdarzają się jednak sytuacje, w których związek sakramentalny może zostać uznany za nieważny.
Proces unieważnienia małżeństwa, często błędnie nazywany „kościelnym rozwodem”, opiera się na analizie kwestii- czy w momencie jego zawarcia istniały przeszkody uniemożliwiające jego sformalizowanie. W przypadku ślubu cywilnego, formalne rozstanie małżonków ma proste i jasno określone procedury. W przypadku ślubu kościelnego jedyną drogą jest tzw. „unieważnienie małżeństwa”. Jest to długi i żmudny proces, przeprowadzany przed sądem biskupim. Procedura ta oficjalnie jest określana jako: stwierdzenie nieważności małżeństwa lub orzeczenie nieważności małżeństwa kościelnego. Zasadność złożonego pozwu ustala sąd diecezjalny, w odrębnym postępowaniu dowodowym i na podstawie określonych przesłanek. Pomimo tego, że procedury są skomplikowane, to liczba wyroków „unieważnienia związku małżeńskiego” z roku na rok wzrasta. Niedawno opublikowany raport Instytutu Pokolenia, w którym znajdują się szczegółowe statystyki, jasno potwierdza fakt, że coraz więcej par korzysta z tej możliwości. Badania ewidentnie wskazują, że w ciągu 3 dekad, liczba unieważnień małżeństw kościelnych wzrosła o ponad 16%. Warto zaznaczyć, że równocześnie z rosnącą liczbą przypadków stwierdzania nieważności sakramentu małżeństwa, maleje ilość zawieranych małżeństw kościelnych. Sprawdzając te dane w internecie, warto przy okazji zajrzeć do wyników spotkań sportowych, korzystając z STS kodu promocyjnego.
Co skłania partnerów do unieważnienia związku sakramentalnego?
Według raportu „Stwierdzenie nieważności małżeństwa w Kościele w Polsce”, najczęstszym powodem tego działania jest tzw. niezaistnienie zgody małżeńskiej (kann. 1095–1107 KPK). Przyczynami, które mogą powodować taką sytuację, są między innymi: psychiczna niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich lub zawarcie związku pod wpływem przymusu czy podstępu. W związku z tym, unieważnienie związku sakramentalnego może być orzeczone w takich przypadkach, jak: uzależnienia (alkoholizm, seksoholizm, narkomania, hazard), orientacja seksualna (homoseksualizm, biseksualizm), nadmierna zależność od rodziców i niedojrzałość emocjonalna. Unieważnienie jest również możliwe w przypadku świadomej niechęci do posiadania dzieci, zdrady (zarówno tej przedmałżeńskiej, jak i po zawarciu związku), przymusu zawarcia związku w wyniku przedślubnej ciąży i przy braku autentycznej chęci do ślubu kościelnego. Oprócz tych najczęściej występujących powodów, „Raport” wskazuje również na inne przyczyny stwierdzenia nieważności związku sakramentalnego takie, jak: impotencja (kan. 1084 KPK) – około 2% przypadków, przeszkody zrywające (kan. 1083 oraz 1085–1094 KPK) – 1% przypadków lub błędy proceduralne, takie jak nieprawidłowa forma zawarcia związku (kan. 1108 KPK) – 1% przypadków. Jeśli chodzi o ostatnią pozycję, unieważnienie może być efektem błędów popełnionych przez duchownego lub administrację kościelną podczas przygotowań do zawarcia sakramentu.
Stwierdzenie nieważności małżeństwa to proces złożony. Wymaga on zgody obojga małżonków, a także wnikliwej analizy każdego przypadku z osobna, w sposób indywidualny.
